ดร.ทินโน ขวัญดี
“ประชารัฐ” (Civil state) คำนิยาม ที่น่าคิด : จะให้ปลา
หรือ ยื่นเบ็ดตกปลาให้ประชาชน
ดร.ทินโน ขวัญดี
.....................สำนักสวนพลู
21 กันยายน 2558
.......................................................................
" พล.อ.ประยุทธ์ กล่าว"
.......ในเพลงชาติไทยมีคำว่าประชารัฐ
ไม่ใช่ประชานิยม วันนี้เป็นความพยายามเปลี่ยนประชานิยมเป็นประชารัฐให้ได้
ผมไม่ได้ทะเลาะกับใคร เพียงแต่จะทำอย่างไรให้ประชาชนได้ประโยชน์อย่างเท่าเทียมกัน
ด้วยมือของเราเอง ไม่มีใครทำไม่ได้นอกจากสองมือของท่านเอง รัฐบาล ข้าราชการเป็นเพียงผู้นำพาเท่านั้น
แต่ต้องรวมถึงประชาชนด้วย
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ให้แนวทางการอยู่ร่วมกันในสังคม อย่างอดีตเช่น บ้าน
วัด โรงเรียน ดังนั้น เราต้องใช้คนในพื้นที่ให้เกิดประโยชน์
........ประชานิยม คำนี้ มีความหมายว่าอย่างไร ทำไม ต้องขยาด ???
ประชานิยม" เป็นคำที่แปลมาจากคำว่า Populism ในภาษาอังกฤษ
แรกเริ่มเดิมทีนั้นคำนี้เป็นศัพท์เฉพาะที่หมายถึงขบวนการเคลื่อนไหวของพรรคการเมืองที่
3 ของสหรัฐอเมริกาในทศวรรษที่ 1890 ในช่วงนั้นมีการรวมตัวกันของเกษตรกรรายย่อยซึ่งไม่พอใจแนวทางการพัฒนาประเทศที่เต็มไปด้วยอิทธิพลของบริษัทใหญ่
ๆ พวกเขารวมตัวกันก่อตั้งพรรคการเมืองขึ้นมาในชื่อว่า "พรรคประชาชน" (People's
Party)
ประชานิยม(populist)
หรืออาจตีความหมายได้อย่างง่ายๆว่าเป็นการบริหารงานโดยเน้นถึงความนิยมของประชาชนต่อนโยบายเป็นสำคัญ
กล่าวอย่างชาวบ้านก็คือ เพื่อสนองความต้องการของประชาชนนั้นเอง
โดยแนวนโยบายประชานิยม แม้จะเป็นการทำให้ประชาชนพอใจอย่างนโยบายของรัฐบาล เช่น ตั้งแต่กองทุนหมู่บ้าน โครงการสามสิบบาทรักษาทุกโรค บ้านเอื้ออาทร หรือล่าสุดคือ คอมพิวเตอร์เอื้ออาทร และอาจจะมีโครงการอื่นๆ ฯลฯ ซึ่งเป็นการตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนในช่วงเวลานั้นๆ โดยอาจจะขับเคลื่อนนโยบายโดยบุคคลกลุ่มเดียว หรือหลายกลุ่มเพื่อสร้างความพอใจให้ประชาชนก็ได้
หากแต่ถ้าพิจารณาออกไปในมุมกว้าง การตอบสนองดังกล่าวอาจเป็นผลดีในระยะสั้น หากแต่ในระยะยาวแล้ว อาจจะก่อให้เกิดปัญหาต่างๆตามมา เช่น ปัญหาเศรษฐกิจ เนื่องจากการใช้งบประมาณมากเกินความจำเป็นโดยเน้นแต่ความพอใจของประชาชนแต่อย่างเดียว ดังเช่นกรณีเหตุการณ์ในประเทศอาเจติน่า
โดยแนวนโยบายประชานิยม แม้จะเป็นการทำให้ประชาชนพอใจอย่างนโยบายของรัฐบาล เช่น ตั้งแต่กองทุนหมู่บ้าน โครงการสามสิบบาทรักษาทุกโรค บ้านเอื้ออาทร หรือล่าสุดคือ คอมพิวเตอร์เอื้ออาทร และอาจจะมีโครงการอื่นๆ ฯลฯ ซึ่งเป็นการตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนในช่วงเวลานั้นๆ โดยอาจจะขับเคลื่อนนโยบายโดยบุคคลกลุ่มเดียว หรือหลายกลุ่มเพื่อสร้างความพอใจให้ประชาชนก็ได้
หากแต่ถ้าพิจารณาออกไปในมุมกว้าง การตอบสนองดังกล่าวอาจเป็นผลดีในระยะสั้น หากแต่ในระยะยาวแล้ว อาจจะก่อให้เกิดปัญหาต่างๆตามมา เช่น ปัญหาเศรษฐกิจ เนื่องจากการใช้งบประมาณมากเกินความจำเป็นโดยเน้นแต่ความพอใจของประชาชนแต่อย่างเดียว ดังเช่นกรณีเหตุการณ์ในประเทศอาเจติน่า
...โครงการประชานิยมที่สร้างความขยาด และมีผลกระทบที่เป็นวงกว้าง
สะเทือนปฐพี ได้แก่โครงการรับจำนำข้าว และรถยนต์คันแรก
ในรัฐบาลต่อมาเพื่อตอกย้ำความเป็นประชานิยม ในมุมมองของการตอบโจทย์ทางการเมือง
สนองความต้องการของประชาชน เมื่ออยากได้ เมื่ออยากมี ก็ตอบสนองความต้องการนั้นไป....ประชาชนได้ของ
พรรคได้คะแนนเสียง..
.........คำว่า “ประชารัฐ” มีที่มาอย่างไร
1. มาจากเพลงชาติ ซึ่งมีใจความว่า “ประเทศไทยรวมเลือดเนื้อชาติเชื้อไทย
เป็นประชารัฐ ไผทของไทยทุกส่วน อยู่ดำรงคงไว้ได้ทั้งมวล ด้วยไทยล้วนหมาย รักสามัคคี………..”
2. มาจาก แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 (แผนฯ 8)
3. มาจากชื่อ “ส่วนประสานเครือข่ายประชารัฐ” สำนักงานคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ (สทบ.) วัตถุประสงค์ของการพัฒนาประชารัฐ
1. มาจากเพลงชาติ ซึ่งมีใจความว่า “ประเทศไทยรวมเลือดเนื้อชาติเชื้อไทย
เป็นประชารัฐ ไผทของไทยทุกส่วน อยู่ดำรงคงไว้ได้ทั้งมวล ด้วยไทยล้วนหมาย รักสามัคคี………..”
2. มาจาก แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 (แผนฯ 8)
3. มาจากชื่อ “ส่วนประสานเครือข่ายประชารัฐ” สำนักงานคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ (สทบ.) วัตถุประสงค์ของการพัฒนาประชารัฐ
........ความหมายของ “ประชารัฐ” ที่สั้นที่สุด
“ประสานพลังทุกส่วนของ “ประชา” กับทุกส่วนของ “รัฐ”
เพื่อพัฒนาสังคมทุกระดับ” คติพจน์ “ประชารัฐ” ที่อาจนำ มาใช้เพื่อสื่อความหมายในมิติต่างๆ
“ประสานพลังทุกส่วน เพื่อมวลประชามุ่งพัฒนาสังคม”
“ร่วมด้วยช่วยกัน สร้างสรรค์สังคม”
“มาร่วมมือรวมพลังกันเถิด อย่าเดินแยกอยู่ต่างหากเลย”
“รวมทุกพลังสร้างสรรค์ ไม่กีดกันผู้ใดออก”
“ประสานพลังทุกส่วนของ “ประชา” กับทุกส่วนของ “รัฐ”
เพื่อพัฒนาสังคมทุกระดับ” คติพจน์ “ประชารัฐ” ที่อาจนำ มาใช้เพื่อสื่อความหมายในมิติต่างๆ
“ประสานพลังทุกส่วน เพื่อมวลประชามุ่งพัฒนาสังคม”
“ร่วมด้วยช่วยกัน สร้างสรรค์สังคม”
“มาร่วมมือรวมพลังกันเถิด อย่าเดินแยกอยู่ต่างหากเลย”
“รวมทุกพลังสร้างสรรค์ ไม่กีดกันผู้ใดออก”
........ความหมายกว้างของ “ประชารัฐ” ตามที่ระบุในแผนฯ
8 ซึ่งอาจสรุป ลักษณะสำคัญได้ดังนี้
• ประชาชน ชุมชน และประชาสังคม มีบทบาทสำคัญ ในการพัฒนาท้องถิ่น สังคม และประเทศ
• การบริหารจัดการและพัฒนาประเทศโดยภาครัฐ ใช้หลักการมีส่วนร่วมของประชาชนอย่างกว้างขวาง จริงจัง และต่อเนื่อง ในทุกระดับ
• การดำเนินงานของภาครัฐ มีความสุจริต โปร่งใส ถูกต้อง มีประสิทธิผล คุณภาพ และประสิทธิภาพ รวมถึงการกระจายอำ นาจสู่ท้องถิ่นอย่างทั่วถึงและเพียงพอ
• ทุกส่วนของสังคม ทั้งภาครัฐและภาคประชาชน ร่วมเป็น “ภาคีการพัฒนา” โดยร่วมวางแผน ร่วมดำเนินการ ร่วมติดตามประเมินผล ร่วมปรับปรุงพัฒนาอย่างต่อเนื่อง
• ประชาชน ชุมชน และประชาสังคม มีบทบาทสำคัญ ในการพัฒนาท้องถิ่น สังคม และประเทศ
• การบริหารจัดการและพัฒนาประเทศโดยภาครัฐ ใช้หลักการมีส่วนร่วมของประชาชนอย่างกว้างขวาง จริงจัง และต่อเนื่อง ในทุกระดับ
• การดำเนินงานของภาครัฐ มีความสุจริต โปร่งใส ถูกต้อง มีประสิทธิผล คุณภาพ และประสิทธิภาพ รวมถึงการกระจายอำ นาจสู่ท้องถิ่นอย่างทั่วถึงและเพียงพอ
• ทุกส่วนของสังคม ทั้งภาครัฐและภาคประชาชน ร่วมเป็น “ภาคีการพัฒนา” โดยร่วมวางแผน ร่วมดำเนินการ ร่วมติดตามประเมินผล ร่วมปรับปรุงพัฒนาอย่างต่อเนื่อง
……“ประชารัฐ” ในความหมายแคบ
คือ
- “ประชา” ร่วมกับ “รัฐ”
- “ประชา” ร่วมกับ “รัฐ”
……..“ ประชารัฐ “
ในความหมายกว้าง ได้แก่
- “รัฐ” ของ “ประชา”
(“รัฐ” ที่ “ประชา” รู้สึกเป็นเจ้าของและมีส่วนร่วมสูง)
“รัฐ” โดย “ประชา”
(“รัฐ” ที่ “ประชา” มีบทบาทสำคัญในกิจกรรมส่วนรวม)
“รัฐ” เพื่อ “ประชา”
- “รัฐ” ของ “ประชา”
(“รัฐ” ที่ “ประชา” รู้สึกเป็นเจ้าของและมีส่วนร่วมสูง)
“รัฐ” โดย “ประชา”
(“รัฐ” ที่ “ประชา” มีบทบาทสำคัญในกิจกรรมส่วนรวม)
“รัฐ” เพื่อ “ประชา”
Resource :
http://pracharath.blogspot.com/
…….ดูเหมือนว่า
นโยบายแต่ละอย่างที่บรรจงคิด ประดิษฐ์ ออกมาใช้ มีทั้งข้อดี ข้อด้อย
ด้วยกันทั้งสิ้น
หากยึดที่หลักการและกรอบปฎิบัติ โดยมิได้แปรเปลี่ยนเจตนารมณ์เพื่อตนเอง
กลุ่ม พรรค และคณะ ที่ต้องตระหนักถึง ชาติ และประชาชน ในมิติของ ความเสมอภาค อิสรภาพ ภราดรภาพ ความเท่าเทียมทุกมิติ
การเข้าถึงทุกรูปแบบ ความมีส่วนร่วมทุกกระบวนการ
ด้วยความประสานและรับผิดชอบร่วมกันในการขับเคลื่อนประเทศ โดยประชาชน และรัฐ
........... ศัพท์เฉพาะ
ประชารัฐ civil
state
ประชา citizens
/ populace
รัฐ state / government
ความเป็นชาติ nationhood
ความรักชาติ patriotism
ชาตินิยม nationalism
